Zielona infrastruktura w Aglomeracji Beskidzkiej w ramach projektu „Śląskie. Przywracamy błękit”.
„Śląskie. Przywracamy błękit” to największy w Europie projekt ochrony powietrza, obejmujący swoim zasięgiem całe województwo. Bierze w nim udział niemal 100 partnerów i współbeneficjentów, w tym Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka jako koordynator działań na terenie subregionu południowego. Okres realizacji projektu to lata 2022-2027.
Projekt zakłada realizację działań zgodnych z Programem Ochrony Powietrza dla regionu, w tym m.in. działań edukacyjnych i informacyjnych dla mieszkańców województwa, realizację modelowych inwestycji zwiększających obszary zieleni, monitoring emisji i badania próbek, działań na rzecz ograniczenia emisji transportowej czy wypracowanie modeli zmniejszenia oddziaływania środowiskowego w budynkach użyteczności publicznej.
Działanie dotyczące zwiększenia obszarów zieleni w regionie realizowane jest przez Województwo Śląskie oraz Śląski Ogród Botaniczny przy współpracy ze stowarzyszeniami subregionalnymi (w tym ze Stowarzyszeniem Aglomeracja Beskidzka) i obejmuje swym zakresem opracowanie wytycznych do sporządzenia inwentaryzacji potencjalnych terenów zielonych i demonstracyjne wdrożenie działań w zakresie zielonej infrastruktury na wybranych obszarach oraz monitoring i utrzymanie wyników.
18 lipca br. Zarząd Województwa Śląskiego Uchwałą nr 704/16/VII/2024 zatwierdził listę terenów wybranych do demonstracyjnych wdrożeń zielonej infrastruktury oraz opracowania ich szczegółowej koncepcji. Wybrane zostały cztery tereny do zazielenienia w województwie śląskim, w tym jeden z obszaru Aglomeracji Beskidzkiej. Najwyżej oceniona na terenie Aglomeracji Beskidzkiej została koncepcja dotycząca Placu Bolesława Chrobrego w Bielsku-Białej.
Z subregionu południowego na liście rankingowej były także lokalizacje z Cieszyna, Ustronia i Skoczowa. Zgodnie z harmonogramem projektu, w tym roku mają powstać szczegółowe koncepcje rozwoju zielonej infrastruktury na wybranych terenach, natomiast wdrożenie demonstracyjnych inwestycji odbędzie się w latach 2025-2026.
Kolejnym działaniem w ramach projektu będzie wypracowania modeli zmniejszenia oddziaływania środowiskowego w budynkach użyteczności publicznej w formie opracowania optymalnych rozwiązań organizacyjno-prawno-inwestycyjnych dotyczących poprawy efektywności energetycznej oraz ograniczenia oddziaływania środowiskowego obiektów użyteczności publicznej (MZB – model zrównoważonych budynków). Poza opracowaniem modeli teoretycznych nastąpi również ich wdrożenie, testowanie, ocena i prezentacja wyników w pięciu budynkach na terenie województwa śląskiego. Działanie będzie realizowane przez Województwo Śląskie, Politechnikę Śląską oraz EUWT TRITIA.
Politechnika Śląska w ramach tego działania przeprowadziła rozpoznanie różnorodnych budynków użyteczności publicznej na terenie województwa, które w ramach projektu są obecnie monitorowane pod względem np. energochłonności.
Na obszarze Aglomeracji Beskidzkiej monitoringowi podlegają dwa budynki w Wiśle oraz jeden budynek w Skoczowie. Jeden z tych budynków zostanie wybrany końcem bieżącego roku do demonstracyjnego wdrożenia MZB. Monitoring obiektów użyteczności publicznej pozwoli na opracowanie MZB i testowe wdrożenie rozwiązań zeroemisyjnych (działania inwestycyjne i organizacyjne). Demonstracyjne wdrożenie i badanie budynków nastąpi w latach 2025-2026.
Oprócz koordynacji działań na terenie subregionu południowego Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka w ramach projektu zintegrowanego LIFE „Śląskie. Przywracamy błękit” zatrudnia ekodoradców, którzy prowadzą konsultacje indywidualne z mieszkańcami w 21 gminach. Podczas konsultacji mieszkańcy mogą uzyskać informację o dostępnych formach wsparcia oraz dotacjach na wymianę źródeł ciepła, dowiedzieć się jak podnieść efektywność energetyczną budynków oraz otrzymać pomoc w doborze optymalnego ekologicznego źródła ciepła.