Rozwój zeroemisyjnej mobilności nad Jeziorem Żywieckim i Międzybrodzkim

Miło nam poinformować, że jeden z flagowych projektów Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027
(z perspektywą do roku 2030) oraz Planu Zrównoważonej Mobilności dla Aglomeracji Beskidzkiej 2040+ został właśnie wybrany do dofinansowania w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027.

Strategia Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030) przewiduje wydatkowanie ok. 50 mln euro z programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 na rozbudowę spójnej infrastruktury rowerowej. Największą zaplanowaną inwestycją w infrastrukturę rowerową (i nie tylko) jest projekt Rozwój zeroemisyjnej mobilności nad Jeziorem Żywieckim i Międzybrodzkim, za którego realizację odpowiada Związek Międzygminny ds. Ekologii w Żywcu, Miasto Żywiec oraz Gminy Czernichów i Łodygowice. Wartość całkowita projektu przewidziana jest na ok. 177 mln zł, z czego ponad 150 mln zł stanowić będzie dotacja z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027.

Celem projektu jest wspieranie zeroemisyjnej mobilności na atrakcyjnym obszarze wokół Jezior: Żywieckiego i Międzybrodzkiego. Projekt ma na celu wykorzystanie endogenicznego potencjału obszaru w kierunku poprawy warunków życia mieszkańców i środowiska poprzez stworzenie alternatywnej dla indywidualnego ruchu zmotoryzowanego formy codziennego przemieszczania się i transportu publicznego, dzięki stworzeniu sieci tras pieszo-rowerowych o wysokim standardzie wraz z uzupełniającą infrastrukturą transportową (miejsca obsługi rowerzystów, bike&ride, park&ride), wpisujących się w założenia opracowanego przez nasze Stowarzyszenie Planu Zrównoważonej Mobilności dla Aglomeracji Beskidzkiej 2040+, przyjętego przez wszystkie 41 rad gmin i powiatów subregionu oraz Regionalnej Polityki Rowerowej Województwa Śląskiego i Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji przyjętych przez Zarząd Województwa. Pośrednim efektem projektu będzie poprawa warunków do rozwoju gospodarczego, turystycznego, w tym do tworzenia nowych stabilnych miejsc pracy, jak również promocja turystycznych, przyrodniczych i krajobrazowych walorów subregionu. Jednym z najistotniejszych elementów Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji są działania dotyczące alternatywnych miejsc pracy, które należy ukierunkować na jakość środowiska, rozwój usług publicznych, poprawę jakości przestrzeni publicznej, zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej mieszkańców oraz rozwój oferty czasu wolnego. Realizacja projektu stanowić może dodatkowo odpowiedź na problemy obszaru, który w wyniku zmian ustrojowych utracił swoje funkcje gospodarcze.

Głównym elementem projektu jest pętla wokół Jeziora Żywieckiego oraz trasa wzdłuż Jeziora Międzybrodzkiego. Na zakres projektu składa się jednak więcej elementów infrastruktury rowerowej: krajowa trasa rowerowa nr 17 na terenie gminy Łodygowice oraz miasta Żywiec, a także regionalne trasy rowerowe na terenie wyżej wymienionych gmin o nr: 611 (VeloSoła), 614 (VeloBeskid), 615 oraz nowo projektowana trasa nr 624 (VeloKoszarawa). Warto podkreślić, że znaczna część infrastruktury nad jeziorami tworzona będzie jako ciągi pieszo-rowerowe. Ponadto, część projektu stanowi infrastruktura transportu publicznego, m. in. w Żywcu Moszczanicy i w Międzybrodziu Bialskim, w tym park&ride, bike&ride, centra przesiadkowe. Infrastruktura węzłowa w tych miejscach ma zintegrować tworzoną infrastrukturę rowerową z transportem publicznym, przede wszystkim usługami realizowanymi przez MZK w Żywcu oraz Komunikację Beskidzką S.A. W projekcie założono, że trasy rowerowe staną się konkurencyjne (biorąc pod uwagę czas dojazdu) w stosunku do indywidualnego transportu zmotoryzowanego, co wpłynie na zwiększony udział komunikacji rowerowej w transporcie ogółem, nie tylko na terenie objętym projektem ale również w dojazdach do innych ośrodków Aglomeracji Beskidzkiej (Bielsko-Biała, Szczyrk).

Wybór projektu do dofinansowania oznacza, że w ciągu najbliższych 2-3 lat zrealizowanych zostanie ponad 40 km infrastruktury pieszo-rowerowej spełniającej wysokie wymagania wytycznych Ministerstwa Infrastruktury z 2022 roku. Dzięki realizacji projektu Jezioro Żywieckie, Żywiec staną się jednym z najważniejszych węzłów infrastruktury rowerowej w kraju. Pętla i trasy wokół jezior staną się samą w sobie atrakcją turystyczną, jednocześnie rozgałęziając trasy rowerowe aż w siedmiu kierunkach: północno-zachodnim (w kierunku Bielska-Białej), północnym (w kierunku Kęt), wschodnim (Łękawica, Gilowice), południowo-wschodnim (Świnna, Jeleśnia), południowym (Wieprz, Węgierska-Górka), południowo-zachodnim (Lipowa, Dolina Zimnika) oraz zachodnim (Buczkowice, Szczyrk).

Dodajmy, że w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji Beskidzkiej powstaną kolejne odcinki tras rowerowych ze środków europejskich skierowanych na zeroemisyjną mobilność (ponad 7 mln euro) oraz na szlaki turystyczne (ponad 10 mln euro).

Z ww. puli środków zrealizowane zostaną spójne elementy sieci regionalnych tras rowerowych (RTR) w oparciu o założenia Regionalnej Polityki Rowerowej Województwa Śląskiego oraz Planu Zrównoważonej Mobilności dla Aglomeracji Beskidzkiej 2040+:

• krajowa trasa rowerowa nr 17 na odcinku Czechowice-Dziedzice – Bielsko-Biała – Wilkowice (na tym odcinku trasa nosić będzie nazwę VeloBiała) – Łodygowice – Żywiec – Wieprz – Węgierska Górka – Milówka oraz odcinek
  w gminie Istebna w kierunku Istebnej i granicy państwa w Dolinie Czadeczki,
• krajowa trasa rowerowa nr 5 (Wiślana Trasa Rowerowa) na odcinkach:
  w gminie Skoczów i Czechowicach-Dziedzicach (poprawa stanu istniejącego) oraz w Wiśle – przedłużenie z centrum Wisły w kierunku Jeziora Czerniańskiego,
• regionalna trasa rowerowa nr 604 (ViaDucalis) na brakujących odcinkach w Ustroniu i w Górkach Wielkich,
• regionalna trasa rowerowa nr 611 (VeloSoła) na odcinku wokół Jeziora Żywieckiego i wzdłuż Jeziora Międzybrodzkiego (w ramach projektu Rozwój zeroemisyjnej mobilności nad Jeziorem Żywieckim i Międzybrodzkim), na brakujących odcinkach pomiędzy gminą Radziechowy-Wieprz a gminą Rajcza,
• regionalna trasa rowerowa nr 613 na odcinkach w gminie Rajcza, Istebna oraz w Wiśle i Skoczowie (kolejne odcinki trasy w gminach Strumień i Zebrzydowice oczekują na dodatkowe środki na liście projektów rezerwowych),
• regionalna trasa rowerowa nr 614 na odcinkach w Szczyrku, w Łodygowicach (przedłużenie istniejącej infrastruktury w gminie Buczkowice) i wokół Jeziora Żywieckiego,
• regionalna trasa rowerowa nr 615 na odcinku od Żywca do Jeleśni,

oraz infrastruktura uzupełniająca RTR w formie sięgaczy i szlaków turystycznych,
m. in. w projekcie Rozwój zeroemisyjnej mobilności nad Jeziorem Żywieckim i Międzybrodzkim w kierunku Międzybrodzia Żywieckiego (sięgacz RTR 611) oraz w kierunku Doliny Zimnika (sięgacz RTR 17).

Dodatkowo, w ostatnich tygodniach Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka uzyskało zgodę władz wojewódzkich na uwzględnienie w Regionalnej Polityce Rowerowej nowych tras, których fragmenty również uwzględnione są w ramach finansowania ze środków ZIT:

• regionalna trasa rowerowa nr 624 (VeloKoszarawa) Żywiec – Świnna – Jeleśnia – Koszarawa – granica województwa/Zawoja, na której zaplanowano inwestycje na terenie gmin Jeleśnia i Koszarawa jako sięgacza trasy nr 615,
• regionalna trasa rowerowa nr 619 ze Strumienia do Szczyrku, w ramach której zaplanowano już do realizacji odcinki na terenie gminy Brenna oraz gminy Jasienica.

Poniższa mapa obrazuje schemat planowanej subregionalnej sieci tras rowerowych z uwzględnieniem przedsięwzięć finansowanych w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Aglomeracji Beskidzkiej w latach 2021 – 2027.