Projekt pn. Centrum Wsparcia Doradczego

W Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) i Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 (KSRR) został położony nacisk na podniesienie roli i wzrost odpowiedzialności lokalnych jednostek samorządu terytorialnego (JST) za procesy kreowania warunków do rozwoju. Zasady selektywności i koncentracji wsparcia wymuszają na samorządach lokalnych przygotowanie dojrzałych pomysłów na rozwój, zorientowanych na poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej, z uwzględnieniem prognoz demograficznych i szacunku kosztów w perspektywie wieloletniej. Ponadto, wymaga się od samorządów terytorialnych umiejętności łączenia publicznych źródeł finansowania ze środkami prywatnymi, umiejętności korzystania z instrumentów zwrotnych oraz skutecznego pozyskiwania kapitału inwestycyjnego.

W tej sytuacji, przygotowanie do planowania rozwoju nie powinno polegać wyłącznie na kształceniu umiejętności prawidłowego wypełniania wniosków o dofinansowanie ani na bezwzględnym wzroście wartości skutecznie pozyskanych dotacji, lecz na nabyciu i utrwaleniu przez JST kluczowych kompetencji diagnozowania potrzeb społeczności lokalnych, planowania strategicznego oraz zarzadzania procesami inwestycyjnymi. Planowanie rozwoju nie powinno odbywać się jedynie w oparciu o dostępne zewnętrzne środki finansowe. Proces taki powinien uwzględniać z jednej strony rzeczywiste potrzeby społeczności lokalnej, które są diagnozowane w oparciu o rzetelne dane społeczno-gospodarcze oraz z aktywnym udziałem mieszkańców i innych lokalnych interesariuszy, jak również w partnerstwie z sąsiednimi samorządami, z drugiej zaś – planowanie rozwoju powinno obejmować racjonalne planowanie inwestycji z uwzględnieniem procesów demograficznych i zasady zrównoważonego rozwoju.

Wychodząc naprzeciw powyższym wymaganiom, zainicjowany został projekt strategiczny SOR pn. Centrum Wsparcia Doradczego (CWD), którego celem jest wzmocnienie sprawności administracyjnej samorządów terytorialnych (gminnych i powiatowych), w tym przede wszystkim poprawa ich kompetencji do zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym oraz inicjowania i realizacji kompleksowych przedsięwzięć rozwojowych, w partnerstwie społeczno-gospodarczym i z innymi samorządami. Poprzez wspieranie idei zintegrowanego planowania strategicznego, CWD realizuje m.in. założenia celu 5 polityki spójności UE - Europa bliżej obywateli.

Mając na uwadze powyższe, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR), za pośrednictwem samorządów województw, zaprosiło JST z obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją oraz miasta liczące do 20 tys. mieszańców i będące stolicami powiatów wraz z ich obszarami funkcjonalnymi do zawiązywania partnerstw i uczestnictwa w projekcie doradczym pod nazwą „Pilotaż Centrum Wsparcia Doradczego” (pilotaż CWD).

Celem pilotażu CWD jest wypracowanie docelowego modelu Centrum Wsparcia Doradczego, jako formuły doradczego wspierania samorządów terytorialnych w procesie strategicznego zarządzania rozwojem. W odpowiedzi na potrzeby zgłaszane przez regiony, pilotaż CWD skierowany jest do najsłabszych gospodarczo obszarów w każdym województwie.

Docelowo przedsięwzięcia wypracowane w ramach projektu powinny mieć preferencyjny dostęp do źródeł finansowania polityki spójności UE na lata 2021-2027, w tym w ramach regionalnych i krajowych programów operacyjnych lub w ramach innych środków będących w dyspozycji Ministra np. w formule porozumienia terytorialnego.

Mając na uwadze fakt, iż na obszarze Subregionu Południowego Województwa Śląskiego gminami zagrożonymi trwałą marginalizacją, zgodnie z KSRR, są gminy Rajcza i Ujsoły, Zarząd Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Subregionu Południowego Województwa Śląskiego Aglomeracja Beskidzka z siedzibą w Bielsku-Białej (Zarząd Stowarzyszenia) postanowił przystąpić do działań związanych z udziałem w projekcie doradczym pn. „Pilotaż CWD”.

W związku z powyższym, na podstawie listu intencyjnego w zakresie współpracy jednostek samorządu terytorialnego z obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją oraz samorządów powiązanych funkcjonalnie z ww. jednostkami z terenu działalności Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka, Zarząd Stowarzyszenia, celem uczestnictwa w ww. projekcie postanowił powołać Grupę Roboczą ds. obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją z terenu działalności Stowarzyszenia AGLOMERACJA BESKIDZKA (subregionu południowego województwa śląskiego).

W skład ww. Grupy roboczej wchodzą:

• Gmina Rajcza,

• Gmina Ujsoły,

• Gmina Istebna,

• Gmina Węgierska Górka,

• Gmina Milówka,

• Gmina Radziechowy-Wieprz,

• Stowarzyszenie AGLOMERACJA BESKIDZKA.

Współpraca wskazanych jednostek samorządowych odbywa się w ramach działalności Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka i dotyczy różnych elementów funkcjonalnych z ich obszarów ze szczególnym uwzględnieniem szeroko rozumianej turystyki, w tym tras rowerowych, ochrony różnorodności biologicznej, rozwoju dróg lokalnych, rozwoju cyfryzacji, infrastruktury opiekuńczo-wychowawczej (przedszkola, żłobki), a także polityki senioralnej.