Konsultacje Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej – spotkanie dedykowane obszarowi powiatu bielskiego oraz miasta Bielska-Białej
1 grudnia br. w sali sesyjnej bielskiego Ratusza konsultowano Strategię Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030) w gronie interesariuszy z terenu powiatu bielskiego oraz Miasta Bielska-Białej. Było to jednocześnie spotkanie zamykające proces konsultacji, które trwały od 6 listopada br.
Spotkanie otworzył Prezydent Miasta Bielska-Białej - Jarosław Klimaszewski, który przywitał wszystkich uczestników oraz gości. Prezydent odniósł się do rangi konsultowanego dokumentu, który obok Planu Zrównoważonej Mobilności dla Aglomeracji Beskidzkiej 2040+, jest swoistą konstytucją dla naszego subregionu oraz podstawą aplikowania o środki unijne. Prezydent przypomniał, że fundamentem i podstawą do finansowania zintegrowanych inwestycji terytorialnych jest utworzone blisko 5 lat temu Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka oraz przygotowane dokumenty strategiczne.
Spotkanie konsultacyjne w Bielsku-Białej było kolejną okazją do zapoznania się z projektem Strategii, po wcześniejszych spotkaniach w Żywcu oraz Cieszynie. Dyrektor Biura Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka - Paweł Niklewicz, przedstawił główne założenia programowe i wdrożeniowe Strategii, tj. wizję, misję, cele strategiczne wraz z odpowiadającymi im działaniami oraz planowane zintegrowane i strategiczne projekty, w tym źródła ich finansowania. Źródła te to przede wszystkim programy unijne perspektywy 2021-2027 w kwocie ponad 350 mln euro.
W kolejnej części spotkania Wojciech Barteczko - Zastępca Dyrektora ds. Inwestycji Miejskiego Zarządu Dróg w Bielsku-Białej - przedstawił inwestycje Miasta Bielska-Białej, które są kluczowymi nie tylko z perspektywy Miasta, ale również całego subregionu, i które znajdują uzasadnienie realizacji w konsultowanym dokumencie. Przedstawiona została szeroka prezentacja planowanego węzła przesiadkowego w Bielsku-Białej, tras rowerowych oraz inwestycji w infrastrukturę drogową północnej śródmiejskiej obwodnicy miasta.
Podsumowanie spotkania stanowił panel dyskusyjny, w którym udział wzięli Starosta Bielski – Andrzej Płonka, Burmistrz Czechowic-Dziedzic - Marian Błachut oraz Dyrektor Biura Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka - Paweł Niklewicz. Uczestnicy panelu odnieśli się do największych wyzwań i korzyści wynikających z kooperacji samorządów subregionu w okresie ostatnich 20 lat, a także możliwości zwiększenia poziomu integracji samorządów zrzeszonych w Aglomeracji Beskidzkiej.
Burmistrz Czechowic-Dziedzic - Marian Błachut zaznaczył, że ciągle uczymy się wspólnego działania, podkreślając jednocześnie, że wspólne i zintegrowane podejście jest konieczne i przynosi wymierne korzyści w pozyskiwaniu środków unijnych, służąc rozwojowi oraz wychodząc naprzeciw potrzebom lokalnych społeczności. Burmistrz zwrócił również uwagę na konieczną zmianę mentalności w podejściu do rozwoju poszczególnych gmin i zastąpienia konkurowania między sobą na współpracę. Starosta Bielski - Andrzej Płonka, zgodził się z przedmówcą, że w wielu obszarach pojedyncze działanie nie ma sensu i nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Nie można poprawić jakości powietrza działając punktowo, dlatego współdziałanie jest konieczne i należy je ciągle rozwijać. Przykładem dobrej kooperacji samorządów naszego regionu jest współpraca na rzecz ochrony zdrowia i wspólne wysiłki na rzecz działalności Szpitala Pediatrycznego, znajdującego się w Bielsku-Białej. Dyrektor Biura Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka - Paweł Niklewicz, dodał, że integracja w obrębie subregionu postępuje. Jej efektem są zrealizowane projekty w minionych perspektywach finansowych budżetu unijnego. Natomiast w obecnej perspektywie swoistym sprawdzianem współpracy samorządów z obszaru Aglomeracji Beskidzkiej będą projekty dotyczące realizacji sieci tras rowerowych wymagające bezwzględnej kooperacji samorządów. Duże wyzwania czekają również w obszarze integracji transportu na podstawie przyjętego Planu Zrównoważonej Mobilności dla Aglomeracji Beskidzkiej 2040+.
Wśród obszarów wymagających dalszej integracji Burmistrz Czechowic-Dziedzic wymienił obszary związane z ochroną środowiska, a wśród nich działania na rzecz ochrony zasobów wody czy bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Niezwykle potrzebny jest wspólny system ostrzegania przeciwpowodziowego, ale również działania w obszarze poprawy jakości powietrza, którego nie można zamknąć w granicach administracyjnych poszczególnych jednostek samorządu. Starosta Andrzej Płonka kontynuował temat koniecznej integracji w zakresie polityki zdrowotnej na przykładzie Szpitala Pediatrycznego, który jest jedyną tego typu placówką na naszym obszarze, służąc 140 tysiącom dzieci. Podkreślił, że wspólne działanie przynosi wymierne korzyści, jak wspomniał tak jest łatwiej, szybciej oraz bardziej ekonomicznie. Dyrektor Biura Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka, które koordynuje współpracę 41 samorządów Aglomeracji Beskidzkiej, zwrócił uwagę na potrzebę współpracy w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatycznym, a szczególnie współpracy ponadlokalnej w bardzo wymagającym obszarze, jakim jest ochrona powietrza. Zwrócił również uwagę, że przy okazji wspólnego planowania rozwoju bardzo ważnym wątkiem jest przygotowanie samorządów do wspólnego planowania przestrzennego.
Paneliści wyrazili również swoje opinie w zakresie możliwości przygotowania wspólnej strategii o charakterze ponadlokalnym dla samorządów z obszaru Aglomeracji Beskidzkiej, zastępującej strategie gminne. Zdaniem Burmistrza Czechowic-Dziedzic samorządy nie są jeszcze gotowe na takie działanie, zwłaszcza w kontekście przygotowania wspólnego planowania przestrzennego. Zdaniem Starosty Andrzeja Płonki planowanie przestrzenne obecnie to kwestie indywidualne gmin. Dyrektor Biura Stowarzyszenia Aglomeracja Beskidzka podkreślił, że Stowarzyszenie Aglomeracja Beskidzka przygotowuje się do sporządzenia strategii ponadlokalnej, której obligatoryjnym elementem jest model funkcjonalno-przestrzenny. Jednak takie prace muszą być poprzedzone pytaniem samorządów o wolę wspólnego planowania przestrzennego. Tylko przy woli współpracy w tej materii takie działanie ma sens. Dyskusja w tym zakresie zostanie otwarta w przyszłym roku.
Na zakończenie dyskusji rozmawiano o konieczności ukierunkowania polityki rozwoju województwa, a także pozyskania dodatkowych środków na takie obszary jak: wsparcie szpitali, gospodarka wodno-ściekowa, działania przeciwpowodziowe, działania skierowane na nowe układy komunikacyjne – obwodnice wyprowadzające transport poza centra miast. Istotnym problemem do rozwiązania pozostaje ciągle kwestia gospodarki odpadami oraz koncepcja budowy instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych. To również płaszczyzna do wspólnego działania gmin.
Uczestnicy panelu dyskusyjnego odpowiadali również na pytania uczestników spotkania, m.in. dotyczące wpływu planowanych zamierzeń inwestycyjnych na obszary cenne przyrodniczo w subregionie, czy też działania na rzecz ochrony naturalnych siedlisk fauny. Reprezentant Fundacji Mysikrólik - Na Pomoc Dzikim Zwierzętom zwrócił uwagę na potrzebę rozszerzenia wsparcia działań prowadzonych na rzecz ochrony dzikich zwierząt ze strony samorządów. Głos w dyskusji zabrała również przedstawicielka Żywieckiej Fundacji Rozwoju pytając panelistów o współpracę z organizacjami pozarządowymi w kierunku wdrażania założeń konsultowanej Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej.
W tym miejscu należy podkreślić, że w strukturze organizacyjnej opracowania i wdrażania Strategii działa Grupa konsultacyjna, pełniąca funkcje ciała doradczego Zarządu Stowarzyszenia w zakresie planowania rozwoju, złożona z osób reprezentujących organizacje pozarządowe, środowisko akademickie i partnerów społeczno-gospodarczych. Grupa ta pozytywnie zaopiniowała projekt Strategii Zintegrowanego Rozwoju Terytorialnego Aglomeracji Beskidzkiej na lata 2021-2027 (z perspektywą do roku 2030) stanowiący przedmiot dzisiejszych konsultacji.